Hersengolven in ons brein

Hersengolven in ons brein

Bij verschillende vormen van functioneren en gedrag horen verschillende hersengolven

Neurofeedback® methode is een trainingsmethode voor de hersenen, waardoor iemand beter kan functioneren door orde, structuur, rust, ritme en regelmaat in zijn/haar hersengolven. Ons brein produceert verschillende soorten. Neurofeedback meting gaat tot 1 - 60 Hz hersengolf frequenties. Dit zijn ritmes of elektrische stroompjes die een beeld geven van de elektrische activiteiten in ons brein. De hersengolven worden gemeten in frequentie (de snelheid van de elektrische puls) en in amplitude (de intensiteit of hoogte van de hersengolf). Hersengolven zijn betrokken bij alle mentale- en waarnemingsprocessen in ons brein. Hun frequenties geven ons informatie over de staat van het brein op dat moment.


De hoogte van de spanningsschommelingen drukken we uit in microvolt (µV). Een microvolt is het miljoenste deel van een volt. De frequentie meten we in cycli per seconde of Hertz (Hz). Frequentie 1 is dus een cyclus van één puls (hersengolf) per seconde (hersengolven per seconde eenheid).

Hersengolven

Hersengolven passen zich aan

De hersengolven passen zich aan de situatie aan. Tijdens de slaap zijn bijvoorbeeld veel trage hersengolven (Delta) meetbaar, terwijl tijdens het maken van een proefwerk veel snelle (bèta) hersengolven meetbaar zijn. Je brein kan, als je verschillende hersengebieden met zijn hersenactiviteiten in balans zijn, effectief schakelen.


Bij klachten als concentratieproblemen is het brein echter onvoldoende in staat om te schakelen naar de gewenste hersenactiviteit. Neurofeedback leert je hersenen om de verschillende situaties beter in te schatten. Door je hersengolven met neurofeedback te trainen en ten opzichte van elkaar deze in balans te brengen ontstaat er Innerlijke rust, helderheid, focus, veerkracht en flexibiliteit om goed te kunnen schakelen in verschillende situaties en persoonlijk functioneren!

Bij verschillende vormen van functioneren en gedrag 

horen verschillende hersengolven

  • Gamma-hersengolfbereik (38-60 Hz) De gammagolven zijn nodig voor sterke mentale activiteiten, zoals waarneming, probleemoplossing en het vergroten van het (zelf)bewustzijn. Gamma-golven zijn verbonden met cognitieve verwerkingsopdrachten van een hoog niveau. Ze hebben te maken met onze leerstijl, met ons vermogen om nieuwe informatie op te nemen, en met onze zintuigen en waarnemingen. De REM-slaapfase is ook vaak gekenmerkt door hoge niveaus van activiteit in deze frequentiegraad.
  • Bèta-hersengolfbereik (15-38 Hz) De bètagolf is nodig voor actieve, geconcentreerde en volledig bewuste hersenactiviteiten. Denk hierbij aan actief bezig zijn met je werk, een discussie voeren of een lezing geven. Bètagolven helpen je om logisch te denken en concrete problemen op te lossen.
  • SMR-hersengolfbereik (13-15 Hz) SMR staat voor sensomotorisch ritme en heeft te maken met cognitief en lichamelijk functioneren. Het is de ritmische activiteit in het motorisch gebied in de hersenschors. Als de SMR stijgt, ontspant het lichaam zich.
  • Alpha-hersengolfbereik (8-13) Hz De alphahersengolf komt voor in een ontspannen, maar volledig bewuste staat van de hersenen. Dit is het geval bij het luisteren naar muziek, mediteren, fantaseren of wandelen. Je bent je van je lichaam bewust en kunt je de activiteiten die je uitvoert volledig herinneren. Alpha-activiteit verlaagt het stressniveau, waardoor je je optimaal kunt concentreren. Daarnaast kan het lichaam versneld herstellen, omdat het zenuwstelsel zich ontspant en het immuunsysteem meer energie krijgt.
  • Theta-hersengolfbereik (3-7 Hz) De thetahersengolf is een lage frequentie die voorkomt bij mensen in een diepe trance. Dit gebeurt bij meditatie, dagdromen of een lichte slaap. Het lichaam en het immuunsysteem krijgen de kans om zich versneld te herstellen. De thetahersengolf is daarom ideaal voor zelfprogrammering, versneld leren en zelfgenezing.
  • Delta-hersengolfbereik (1-2 Hz) De deltahersengolf komt voor als je in een diepe slaap verkeert. In de praktijk zijn mensen die op deltaniveau mediteren, spiritueel, emotioneel en tegelijkertijd geaard. Hun kracht en toewijding is indrukwekkend. Ze zijn doelgericht en leven in totale vrijheid. Delta heeft ook invloed op het onderliggende mechanisme waarmee de hersenen de fysiologische waakzaamheid regelen.

Hersengolven en ritmes en hun specifieke klachten

  • Onregelmatige en onrustige deltagolven (0,5-3 Hz). Dit zijn golven van het onderbewustzijn. Ze zijn een indicator voor energetische en fysieke problemen zoals pijn, vermoeidheid en slaapstoornissen. Uiteraard komt een slaaptekort de concentratie en het leervermogen niet ten goede. (Rem)slaap speelt mogelijk een rol bij processen die ervoor zorgen dat herinneringen in ons geheugen opgeslagen blijven. Onregelmatige deltagolven verbruiken veel energie. Het zijn patronen of ritmes die hoge microvoltages (50 - 200 µV) in onze hersenen verbruiken. Bij epilepsie kan dit oplopen tot 450 µV en aanvallen veroorzaken.

  • Onregelmatige en onrustige lage thetagolven (4 – 7Hz). Dit zijn de hersengolven van het onderbewustzijn (opslagplaats voor herinneringen en emoties). Wanneer deze golven domineren dwaal je vaak af en ben je veel aan het dagdromen. Je hebt moeite je in te leven in anderen en kunt je moeilijk concentreren. Je handelt eigenlijk vrijwel constant vanuit het onderbewuste (impulsief: onbeheerst en opstandig gedrag) zonder daarbij eerst na te denken. Dit mondt uit in een soort negatieve vicieuze cirkel. Je blijft als het ware actief vasthouden aan vastgeroeste emoties of gewoontes. Daarnaast wordt er in deze golfpatronen (ADHD gerelateerde klachten) evenals in delta hoge microvoltages (50 - 200 µV ) veel energie (attractoren) verbruikt, wat ten koste gaat van het actieve, denkende bewustzijn (bèta hersengolven).
  • Onregelmatige en onrustige alphagolven (8 -13 Hz). Deze golven hebben, met name als de ogen geopend zijn, een verminderd alert functioneren tot gevolg. Bovendien neemt bij toenemende onrustige alpha-activiteit de onrust in het immuunsysteem (het parasympathische zenuwstelsel) toe en krijgt het lichaam en brein minder de kans om zich goed te herstellen. Het immuunsysteem is zeer complex, maar het wordt nog ingewikkelder doordat de werking ervan nauw samenhangt met andere regelsystemen in ons lichaam, bijvoorbeeld het endocriene systeem en maagdarmstelsel. Daarnaast staan de hersenen in verbinding met zowel het immuunsysteem als het endocriene systeem. Bovendien speelt de hypothalamus in de tussenhersenen, die in verbinding staat met het endocriene systeem, een rol bij onze stemming, gedrag of (sociale) inleving.

  • Onregelmatige en onrustige SMR hersengolven. Deze hebben te maken met het sensomotorisch ritme (13-15). SMR heeft alles te maken met het cognitief functioneren, het functioneren van de zintuigen, perceptie en ruimtelijk bewustzijn. Dit heeft tot gevolg dat er meestal ook problemen ontstaan op cognitief gebied en sensomotorisch bewustzijn.
  • Onregelmatige en onrustige bètagolven. Verstoring van bètagolven heeft tot gevolg dat er niet rustig en geconcentreerd kan worden nagedacht. Hierdoor kan er ineens sprake zijn van paniek, opwinding, stress, spanning, hyperactiviteit en emotionele ontladingen. Je hart gaat wild tekeer, je slapen bonzen en je denken lijkt zich aan iedere controle te onttrekken. Stel je voor dat de ene gedachte na de andere op elkaar botst in je hersenen. Je kunt ze niet uitzetten of lang genoeg vertragen om je op één van die gedachten te concentreren. Het lukt zelfs niet om ze rustige genoeg te laten gaan om je aandacht op één gedachte te kunnen richten. Helder denken is er dan ook niet meer bij.
  • Onregelmatige Gamma-hersengolven (38-60 Hz) Mensen met geestelijke problemen of leermoeilijkheden hebben bijvoorbeeld vaak minder dan de helft van de gewoonlijke activiteit van gamma-hersengolven.
  • Onevenwichtig patroon in activiteit van rechter en linker hersenhelft. Dit kan te maken hebben met het overheersen van negatieve denkpatronen of gevoelens in de rechter hersenhelft, tegenover de positieve denkpatronen en gevoelens in de linker hersenhelft. Beide helften kunnen goed of slecht ontwikkeld zijn. Een zwakke linker hersenhelft, ziet men bij vrijwel alle kinderen en pubers met concentratie- en leerproblemen en die onzeker zijn, niet voor zichzelf opkomen of faalangst hebben. Een zwakke rechter hersenhelft heeft vooral te maken met negatieve gevoelens zoals depressie, angst, verdriet en boosheid bij volwassenen.
Samenwerking linker en rechter hersenhelft

Samenwerking linker en rechter hersenhelft

Neurofeedback verbetert of optimaliseert de samenwerking tussen de linker- en rechter hersenhelft waardoor je meer rust in het hoofd ervaart en meer overzicht hebt op de wereld. Het bevordert een juiste integratie van verstand en gevoel en dus je sociaal-emotioneel functioneren. Zo kan neurofeedback gedrag-, concentratie- en leerproblemen oplossen. De linker hersenhelft is belangrijk om oorzaak en gevolg te zien, een plan te maken en uit te voeren en dingen op een rijtje zetten. De rechter hersenhelft zorgt voor positieve gevoelens zoals vriendschap, blijheid, liefde en creativiteit.